Traditie meets hip in een dubbele citytrip. En ja, Polen heeft ons hart gestolen.
We gaan er spontaan van rijmen. Onze Poolse stedentrip Warschau en Krakau was dan ook grandioos. Genieten doen we in iedere stad, maar Warschau en Krakau krijgen een stipnotering in onze citytrip-top tien.
Samen in één citytrip
Wij maar denken dat de Poolse hoofdstad Warschau tijdens de Tweede Wereldoorlog zó platgebombardeerd is, dat er van cultuur en architectuur weinig over is. En dat de stad daardoor weinig sfeer uitstraalt. Zouden we er wel naartoe gaan, vroegen we ons af. Maar oké, in combinatie met Krakau, de vroegere hoofdstad van Polen, die op miraculeuze wijze gespaard is gebleven, leek het ons toch een goed plan de steden samen te ‘pakken’ in één citytrip. Nou, daar hebben we absoluut geen spijt van! Het opvallendste? De sfeer (juist wél dus) en de gastvrije gezelligheid.
Middeleeuwse poort tussen oud en nieuw
We beginnen onze stedentrip in Warschau. Eerst natuurlijk de koffer naar de hotelkamer en dan op verkenning. We komen al direct bij het Warschau Barbican, een overblijfsel van een middeleeuws netwerk van muren, vestingwerken en poorten dat ooit de stad omringde. Nu verbindt de poort de oude en nieuwe delen van Warschau. Aan de rivier de Wisla drinken we onze eerste kop koffie bij Green Caffè Nero Bulwary. We hebben er een mooi uitzicht over het water, de strandjes aan de overkant en de torenspitsen van de Sint-Floriaankathedraal in de hippe wijk Praga.
Rynek, de Grote Markt
Al snel staan we op het oude marktplein, stammend uit eind dertiende, begin veertiende eeuw. Eén en al sfeer! Midden op het plein pronkt het symbool van Warschau: de zeemeermin.
Petje af voor de Polen
We zijn gek op eeuwenoud tijdens stedentrips, maar dachten dat in Warschau nauwelijks te vinden. Hoe gaaf is het dat de Polen hun verwoeste historische binnenstad na de oorlog steen voor steen hebben opgebouwd in de oude staat. Petje af voor de bouwkunsten van de Poolse architecten en voor de keiharde werkers. Het is dat je het weet, anders zie je echt niet dat de gebouwen in een recenter verleden zijn opgetrokken. Deze oude stad, Stare Miasto, staat vol pastelgekleurde huizen en de smalle straatjes met kinderkopjes herbergen gezellige restaurants en winkeltjes.
De trots van Warschau: een eeuwenoud paleis-kasteel uit 1984, mét kunstschatten
Dan komen we op Plac Zamkowy, oftewel slotplein Castle Square. Voor we onze stedentrip startten, hebben we al tickets geboekt, zodat we zeker zijn van een rondleiding door de voormalige residentie van de Poolse koningen. Het kasteel van Warschau raakte beschadigd tijdens de Duitse bombardementen in 1939 en werd daarna geplunderd door de bezetter. Hitler gaf het bevel om het kasteel in 1940 op te blazen. Door protesten kwam het daar niet van tót 1944, toen het tijdens de Opstand van Warschau alsnog werd verwoest.
Kunstschatten in veiligheid
Vóór de oorlog was er een zekere Stanisław Lorentz, die in 1939 met gevaar voor eigen leven de kunstschatten in veiligheid bracht. Hij was directeur van het Nationaal Museum in Warschau. Maar na de oorlog is er de frictie: het paleis van de koningen herbouwen onder stalinistische machthebbers… dat gaat niet samen. Pas in 1971 begon de herbouw, die duurde tot 1984 en ongelooflijk veel geld kostte. Het resultaat is prachtig, met zalen van Poolse koningen en wanden vol schilderijen over de Poolse geschiedenis. Met ook een stukje Nederlandse trots: twee schilderijen van Rembrandt, die eeuwenlang door Europa ‘zwierven’. De mooiste ruimten? Dat zijn toch wel de rood-gouden Troonzaal en de balzaal met haar spiegels en kroonluchters.
Het voorplein van het koninklijke kasteel van Warschau is gezellig, vol met straatartiesten en -verkopers, cafés en terrassen. Zin in weer een kop koffie gaan we café Zamek in, dat zich in het kasteel – Zamek Królewski – bevindt. We genieten er van heerlijke taartjes en het geweldige interieur.
Zuil van Zygmunt
Tweeëntwintig meter hoog torent de bronzen koning Sigismund III Vasa met zwaard en kruis boven het plein uit. Maar ook deze koning, die in 1596 zijn residentie verplaatste van Krakau naar Warschau, lag in 1944 in brokken op straat. Zijn beeld, welteverstaan. Een stuk van het origineel is nog te zien.
de Koninklijke Route
Het kasteel – of koninklijk paleis – van Warschau ligt op de linkeroever van de rivier de Wisła en markeert het begin van de ca. 10 kilometer lange Koninklijke Route. De Krakowskie Przedmieście en Nowy Świat zijn twee lange promenades, die langs kerken, monumenten en het Łazienki-park leiden tot aan het paleis in Wilanów, wat overeind is gebleven in de WOII-oorlog.
Aanrader: de panoramische hop-on, hop-off bus
In Warschau kies je uit twee lijnen, de rode route en de blauwe route. Allebei hebben ze het Paleis van Cultuur en Wetenschap op Dworzec Centralny 14 als beginpunt. Je kunt voor 24-, 48- of 72-uur een ticket kopen.
Wij hoppen off bij het Museum van de Opstand van Warschau. Indrukwekkende decors vertellen over de bloedige geschiedenis van de strijd die tussen 1 augustus en 2 oktober 1944 woedde: de Duitse bezetting, de opstand en de bevrijding. We voelen diep respect voor de dappere Polen.
Pączek, een Pools gebakje om te zoenen
Om ons Poolse inburgeren te bevorderen, willen we gaan genieten van een pączek, een iconisch Pools gebakje. Na een stukje lopen, worden we beloond met overheerlijke pączki van Pracownia Zagoździński’, volgens de inwoners van Warschau de beste van de stad. En ja, ze zijn echt top!
Prachtig uitzicht, óók op het Paleis van Cultuur & Wetenschap
Onder de indruk zijn we ook van het stalinistische Paleis van Cultuur & Wetenschap, dat we uit alle verre verten zien. Het is dan ook 231 meter hoog, heel markant en tot voor kort het hoogste gebouw van de stad. Warschau blinkt uit met wolkenkrabbers en heeft sinds vorig jaar met de Varso Toren (310 meter) de hoogste wolkenkrabber van de Europese Unie. We besluiten om naar de 53ste verdieping te gaan en genieten in de hoogste tuin van Warschau van een spectaculair uitzicht over de stad, inclusief het Paleis van C & W.
Authentiek Pools eten en bier uit de muur
Nu al kan onze citytrip niet meer stuk, vinden wij. Maar er komt nog zoveel moois! Die avond eten we in een karakteristiek restaurant: Portretowa, met de authentieke Poolse keuken, een heerlijk interieur en een knus terras, vlakbij de vestingmuur. Wat een porties serveren ze hier! We nemen een wodka om alles weg te spoelen en voelen al wat Pools bloed door de aderen. Daarna gaan we naar The Alchemist en tappen uit de Bierwand een heerlijk ambachtelijk biertje. Heel bijzonder!
Weetje 1:
In Polen betaal je in zloty. 1 Poolse zloty is ongeveer gelijk aan € 0,22. Voor je gemak kun je dus denken: 4 zloty is ongeveer € 1,- waard.
Weetje 2:
Voor onze begrippen is Polen een goedkoop land. Het prijsverschil met Nederland is gemiddeld -45%. Restaurants 60% goedkoper. Bron: Landenkompas.nl
Van Neon-modern naar Chopin
Fan geworden van Green Caffè Nero, drinken we vanmorgen ons ‘bakkie’ in Telimena, een van de oudste cafés in Warschau. Dan steken we over naar de andere kant van de rivier, het districtsdeel Praga. Hier vinden we nog écht authentieke gebouwen. Straatkunst en andere creatieve uitingen geven kleur aan deze upcoming wijk. Wij komen vooral voor het Neon Museum. Hier, in het hippe Soho-fabriekscomplex van oude industriële gebouwen, zijn neonborden verzameld die zestig jaar geleden kenmerkend waren voor het straatbeeld. Het neonlicht haalde Warschau uit het donker, uit het puin.
Magische plek
Terug aan de andere kant van de Wisla gaan we naar het Łazienki Królewskie-park. Een magische plek, hadden we gelezen. Het is een van de grootste tuincomplexen in Europa, vol paviljoens, bruggen, standbeelden, vijvers en beken. Het neoklassieke Paleis op het Water lijkt echt óp het water te liggen. Prachtig! Daarnaast gelegen zijn het amfitheater en de Oranjerie. Het art nouveau-monument van componist Frédéric Chopin vinden we in de rozentuin.
Het paleis van Wilanów en Polka tot besluit
Met de bus gaan we naar het barokke Wilanówpaleis, een gerestaureerd 17de-eeuws koninklijk paleis. We bezoeken het museum vol kunst en wandelen door de betoverende tuin. Die avond eten we in Polka, het restaurant van Magdalena Gessler, een beroemde kok. De inrichting is kleurrijk en stijlvol traditioneel en de gerechten zijn echt Pools en overheerlijk.
Zlote Tarasy, een mega shoppingmall en foodiehotspot Hala Koszyki
Wat zijn wij blij dat we nog een ochtend in Warschau hebben, anders hadden we het hypermoderne winkelcentrum Zlote Tarasy moeten missen. Het glazen dak in zijn bizarre vorm is een waar kunstwerk. En wat keur aan winkels! Tot besluit bezoeken we als zelfbenoemde foodies nog een laatste Warschause hotspot:: Hala Koszyki. Een hippe, gave foodhall met eetcafeetjes en kraampjes met eten van over de hele wereld, allemaal onder één dak, met wat winkels en een grote bar in het midden. We wandelen rond, eten lekkers en genieten van de ontspannen sfeer in het ruime, industriële gebouw.
Zin om naar Warschau te gaan? Volledig begrijpelijk! Bekijk hier onze hotels in de stad.
En dan nu naar schilderachtig Krakau!
We hebben het super naar onze zin in Warschau en zijn het nog lang niet zat. De oude binnenstad die in haar oorspronkelijke glorie is herbouwd en de glimp die we hebben opgevangen van de wijken die ooit grijs waren, maar nu hip and happening zijn – het smaakt absoluut naar meer. Maar voor deze stedentrip we hebben ons hotel voor de komende nachten in Krakau geboekt, dus verlaten we Warschau en reizen zo’n 300 kilometer naar het zuiden.
Krakau, de meest bezochte stad van Polen
Wie de ziel van Polen wil leren kennen – laat hem die zoeken in Krakau! We lezen dit op de website van de Poolse Organisatie voor Toerisme: www.polen.travel/nl. Nou, Pools toeristenbureau, dát willen we!
Krakau bleef uiterlijk ongeschonden
Het stadscentrum is al in 1978 als een van de eerste plekken op aarde door Unesco tot Werelderfgoed verklaard vanwege de oorspronkelijke Poolse schoonheid en verfijning. Want al was de Duitse bezetting van Krakau meedogenloos, Krakau is wel een van de weinige Poolse steden die tijdens de Tweede Wereldoorlog intact is gebleven.
Het kasteel van Wawel torent hoog boven Krakau uit
Zelfs de stoerste bezoeker van de stad zal smelten voor het betoverende aanzicht van kasteel Wawel. Gelegen op een 228 meter hoge heuvel in het hart van Krakau, was dit ooit de zetel van de Poolse koningen. Dezelfde rivier Wisla als in Warschau stroomt onderlangs. We genieten enorm van het uitzicht. Natuurlijk bezoeken we de koninklijke residentie en komen op de binnenplaats bij de grote Wawel-kathedraal. We hebben entreetickets en staan even later in de goudkleurige Sigismundkapel. De immens grote klok in de toren, de glas-in-loodramen, de crypten; het is werkelijk prachtig allemaal. Daarna maken de koninklijke slaapkamers, de Sandomierska toren, de juwelen, wapenkamers en de paleistuinen van ons kasteelbezoek een waar feestje.
Stare Miasto, het levendige oude centrum
Op ons gemak lopen we over klinkerstraatjes het oude centrum in. Voor we het weten staan we op het enorme, bruisende, 13e-eeuwse Rynek-plein, omringd door paleizen en kerken. Zo dan! De Maria-basiliek imponeert meteen. Waarom lijkt iedereen te wachten op iets? Aha, het trompetsignaal! Geen Mongoolse indringers, gelukkig, zoals in de legende. Het meesterlijke altaarstuk, het helderblauwe, met sterren bezaaide plafond, de 239 treden naar de top van de toren, we hebben er graag wat zloty voor over.
Het lijkt hier wel The Witcher
Tegenover de Mariakerk, op een ereplaats, staat de Sukiennice, de lakenhal, als getuige dat Krakau ooit een belangrijk handelscentrum was. De 70 meter hoge raadhuistoren staat er al sinds 1316 en is te beklimmen, maar wij hebben genoeg geklommen voor vandaag. We strijken neer in Tawerna Wilczy Dól en wanen ons in de middeleeuwen. Of op een filmset van The Witcher. Een paar uur – en een paar lokale biertjes en een smakelijke hap – later ontdekken we dat Krakau ’s avonds geweldig mooi is verlicht. Na nog een afzakkertje bij Klub Re ploften we moe maar voldaan ons heerlijke hotelbed in.
Een must see: de Joodse wijk Kazimierz met Oskar Schindler
De volgende ochtend gaan we al vroeg naar de Joodse wijk Kazimierz, om meer te weten te komen over het Joodse leven in Polen. De relaxte sfeer en levendigheid op straat maken het de ideale plek om rond te dwalen. Toch is het goed om te beseffen dat tussen 1939 en 1944 de bewoners van de wijk door de Duitse bezetters op grote schaal zijn gedeporteerd en vermoord in de vernietigingskampen. De legendarische film van Steven Spielberg ‘Schindler’s List’ werd hier grotendeels opgenomen en we lopen dan ook door de beroemde Schindler’s List Passage. Oskar Schindler’s emaillefabriek is omgetoverd tot een museum. Hier leren we hoe Schindler tijdens de Holocaust 1.200 Joden redde. Ook bezoeken we de Oude Synagoge, die van binnen práchtig is. In de Okraglak, een ronde markthal met eettentjes en lokale artiesten, eten we een heerlijk stuk zapiekanka met een berg gesmolten kaas. In de Józefastraat treffen we leuke vintage-winkels.
De Wieliczka Zoutmijn
’s Middags gaan we de stad uit, ruim 10 kilometer verderop, voor een bezoek diep onder de grond: de Wieliczka Zoutmijn. De zoutmijn staat op de Unesco Werelderfgoedlijst en wordt jaarlijks door meer dan 1 miljoen mensen bezocht. We dalen af naar een diepte van 135 meter. In deze ondergrondse wonderlijke wereld komen we terecht bij een kathedraal met kroonluchters, kapellen, een meer met een groene glans, kunstwerken en muurtekeningen in de zoutige rotsen. We raken gefascineerd door de levens van de mijnwerkers door de eeuwen heen.
Terug in Krakau gaan we opnieuw de Joodse wijk in en belanden in de mysterieuze bar ‘Alchemia’, precies wat we nodig hebben. Lekker ongedwongen, donker en bruin, met goed eten en muziek.
Een heftige ervaring die veel indruk maakt: Auschwitz
We hebben er wel over getwijfeld, maar nu we hier zijn, vinden we dat we dit niet over mogen slaan: een bezoek aan het bekendste concentratiekamp uit de Tweede Wereldoorlog: Auschwitz. ‘Opdat wij nooit vergeten…’ Op dik zestig kilometer buiten de stad ligt dit complex van beruchte vernietigingskampen van de nazi’s. Veel overblijfselen zijn nog intact, waaronder de barakken, maar ook een deel van de gaskamers waar volgens historisch onderzoek 1,5 miljoen Joden, Polen en Russen, maar ook zigeuners op industriële wijze werden vermoord. Hoe kil dat klinkt… Brrrr. Onder de doden meer dan 60.000 Nederlanders. Stilletjes zien we het spoor met wagons, duizenden schoenen, de koffers, de crematieovens. De wreedheid is bijna tastbaar. Hoe gruwelijk ook, we zijn ontroerd en dankbaar hier geweest te zijn.
Zonsondergang vanaf de grafheuvel van Krakus
Op de terugweg naar Krakau zijn we er stil van. Als remedie wandelen we over de Kladka Ojca Bernatka-brug, de liefdesbrug waar geliefden hun slotjes aan hangen. Nu we toch aan de andere kant van de Wisla zijn, trekt de sprookjesachtig uitziende Église Saint-Joseph ons als een magneet aan. We hadden de 80 meter hoge klokkentoren al vaak gespot en bezoeken nu de kerk. Wauw, magnifiek! Gewapend met een paar overheerlijke obwarzanki lopen we de grafheuvel van Krakus, de Kopiec Krakusa op. Uitkijkend over de oude stad beleven we een ongelooflijk mooie zonsondergang. Een cadeau aan het eind van een bewogen dag.
Nog één keer echt Pools in Krakau
Voor ons laatste maaltje komen we wat later op de avond in Gospoda Koko, waar we voor weinig geld eerlijk en heerlijk Pools eten krijgen. Vooral de pierogi zijn fantastisch. Gezellig, met vooral Polen om ons heen. Een mooie afsluiter van een paar fenomenale dagen in Krakau.
Aanrader! de Krakau City Card
Krijg toegang tot 39 musea met een 1-, 2- of 3-daagse Krakau City Card en profiteer van de mogelijkheid om onbeperkt gratis te reizen met de openbare bussen en trams van Krakau.
Zien we je binnenkort in Krakau? We hebben prachtige hotels voor je klaar staan. Bekijk ze hier!
Meer blogs lezen over de mooiste steden? Klik dan hier.
